गुरुवार, १७ फेब्रुवारी, २०२२

राजा - प्रजा

राजासारखी प्रजा असते की प्रजेसारखा राजा? याची चर्चा जगभर अनेकांनी केली आहे. अगदी व्यास महर्षींनी देखील यावर मत दिले आहे. त्या सगळ्या थोरांची क्षमा मागून एक मुद्दा विचारार्थ-

याच्यामुळे ते की त्याच्यामुळे हे? या चर्चेत मुळात एक मुद्दा अध्याहृत आहे की- मानवी प्रयत्नामुळे हे जग चालत असतं. पण खरंच असं असतं का? अन क्षणभर मान्य केलं की, मानवी प्रयत्नांनीच हे जग चालतं; तर एक प्रश्न पुढे येतो की- या प्रयत्नांची प्रेरक आणि कारक शक्ती कोणती? अमुक कृती किंवा अमुक विचार कर किंवा करा; अमुक गोष्टीचा अर्थ अमुक अमुक; यासारख्या असंख्य गोष्टी माणूस मुळात का आणि कशा करतो? अन जी कोणी प्रेरक वा कारक शक्ती वा तत्व असेल किंवा नसेल ते एकाच गोष्टीबाबत प्रत्येकाला वेगवेगळं काही का सांगते? वेगळं आकलन, वेगळा तर्क, वेगळा अर्थ.

मुळात अनादी काळापासून अनंत काळापर्यंत चालणारा हा मानवी जीवनाचा व्यापार आकलन करण्याची माणसाची क्षमता आहे का?

- श्रीपाद कोठे

१८ फेब्रुवारी २०१८

कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:

टिप्पणी पोस्ट करा