क्रौर्य

 काही तासांपूर्वीची लोकसत्ताची बातमी-

केरळमध्ये एका हॉस्पिटलमध्ये नाळही न कापलेल्या बालिकेचा मृतदेह फ्लश करण्यात आला होता. पाणी तुंबल्याने तपासले तेव्हा लक्षात आले. बाकी माहिती अद्याप नाही.

- माझ्या मते हेही क्रौर्यच.

- प्रत्यक्ष जन्मदात्री माताही (म्हणजे स्त्री) सहभागी असणारच. तिच्या माहितीशिवाय हे कसे होऊ शकेल?

- अशा घटना नवीन नाहीत.

****************************

तू-तू, मी-मी करणे माझा स्वभाव नाही अन हेतूही. माणूस (स्त्री वा पुरुष वा त्याशिवाय) विचारी व्हावयास हवा, त्याचे विचारीपण सखोल- साधकबाधक- परिपूर्ण- व्हावे; हाच हेतू. एकांगीपणा, भडकपणा, निरर्थकता राहू नये एवढेच.

पाहा पटलं तर.

****************************

- क्रूरतेचा उगम कुठे असतो?

- सगळ्याच चांगल्या वा वाईट, मानुषी अथवा अमानुष भाव भावनांचे उगम कुठे? त्यांचे स्वरूप काय? त्यांचे व्यवस्थापन, त्यांचे नियमन, त्यांचा आवाका, अपरिहार्यता, संवेदन; अशा असंख्य गोष्टींचा शांतपणे (थंडपणे नव्हे) विचार करणे हे माणूसपणाचे लक्षण. नुसतेच भडक शेरेबाजी, भडक आक्रोश, थयथयाटी स्त्रीवाद, बावळट मानवतावाद, राजकीय चढाओढ; हे सारेच आत्यंतिक निरर्थक.

*****************************

माहिती म्हणून-

- `क्रौर्य' या विषयावरील विशेषांक संपादित केला होता तेव्हा त्यासाठी विविध अंगांनी `क्रौर्य' विषयाची चर्चा करताना तीन महिलांनी (एक डॉक्टर, एक वकील आणि एक विद्यार्थिनी) सांगितले होते- स्त्रीया पुरुषांच्या तुलनेत अधिक क्रूर असतात.

- `भय' या विषयावरील विशेषांक संपादित केला होता तेव्हा एका वकिलांनी `वैद्यकीय संदर्भात भय' या विषयाचा encyclopedia च पाठवला होता.

व्याप्ती किती असते आणि आपण किती वरवर पाहतो, विचार करतो; याकडे निर्देश करण्यासाठी ही माहिती दिली.

- श्रीपाद कोठे

१६ एप्रिल २०१८